Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK) jest najczęściej występującą spondyloartropatią zapalną ze szczególnym zajęciem stawów krzyżowo biodrowych i kręgosłupa. Niemniej w jej przebiegu często dochodzi również do zmian pozastawowych (zapalenie przyczepów ścięgnistych – entesitis, zapalenie naczyniówki, w tym tęczówki i ciała rzęskowego oka) ) i narządowych. Choroba zwykle rozpoczyna się u osób młodych i prowadzi do szybkiego spadku sprawności fizycznej. Podobnie jak i w przypadku innych chorób zapalnych tj. reumatoidalnego zapalenie stawów czy łuszczycowego zapalenia stawów, tak i ZZSK jest związane ze skróceniem przewidywanego czasu życia.
W przebiegu ZZSK dochodzi do zajęcia i stopniowego usztywnienia stawów krzyżowo-biodrowych, stawów kręgosłupa oraz więzadeł i tkanek w tym obrębie.
Przyczyny rozwoju ZZSK nie są obecnie dobrze poznane. Uważa się, że u osób predysponowanych genetycznie czynniki środowiskowe aktywują odpowiedź immunologiczną stymulującą rozwój choroby. Najważniejszym markerem genetycznym ZZSK jest znany od 1973 roku antygen HLA-27.
W przebiegu choroby ze względu na pogorszenie się stanu zdrowia fizycznego i związane z tym problemy z funkcjonowaniem bardzo często dochodzi również do pogorszenia się stanu zdrowia psychicznego i rozwoju depresji. Dodatkowo chorzy na ZZSK ze względu na rozwój choroby mogą mieć problemy ze znalezieniem bądź utrzymaniem pracy.
Stosowane leczenie:
W I linii stosujemy NLPZ, natomiast w postaciach z dodatkowym zajęciem stawów obwodowych również ks LMPCH jak metotreksat, lefunomid i sulfasalazyna.
W II linii stosujemy biologiczne leki modyfikujące przebieg choroby (bLMPCH) z grupy inhibitorów TNF- alfa jak adalimumab, certolizumab, etanercept, golimumamb i infliximab lub leki biologiczne o innym mechanizmie działania jak sekukinumab (inhibitor IL-17).
Glikortykosteroidy (GKS) podawane są tylko miejscowo tj. dostawowo i w ostrzykiwaniu zapalenia przyczepów ścięgnistych (entesits).
